Home

ENGLISH DEUTCH

NEDERLANDS

Zeeland West Zeeuws Vlaanderen

Deze site gaat over de dorpen en hun omgeving in Zeeland West Zeeuws Vlaanderen in de Gemeente Sluis .

De site bevat een serie foto’s en video’s en informatie over de meeste dorpen in de streek.

Je kunt hier info vinden over o.a. museums, horeca, de streekproducten, info over de dorpen, het dialect en meer.

Een deel van de info bestaat uit verkorte geschreven informatie over de dorpen, zoals die op wikipedia.nl te vinden is. Maar ook links naar streekgebonden media zoals radio en TV zijn aanwezig op deze site.

Wat kunt u verder nog vinden op deze site?

De site heeft recentelijk een afdeling STORIES.

De verhalen, sprookjes, gedichten, cartoons kunnen in principe over ieder denkbaar onderwerp gaan.

Enkele van de sprookjes en verhalen of anekdotes spelen zich af in de regio en zijn voor de inwoners direct herkenbaar.

Naast dit alles bevat de site info over de evenementen die in de streek plaatsvinden, zoals de kermis, optredens van diverse artiesten, bijzondere evenementen zoals bijvoorbeeld een bier op wijnproeverij. Ook sportevenementen kunnen tussen de affiches die netjes op maand gerangschikt staan, worden gevonden.

Ook de evenementen kalender van de Gemeente Sluis staat op de site. De evenementen zijn te vinden onder de kop ‘affiche’.

Gebruik van de site

Deze site kan nuttig zijn voor:

Inwoners, toeristen en andere belangstellenden.
Verder voor bijv. mensen die een fiets of wandel-zoektocht organiseren of bijv. mensen uit de streek die in het buitenland wonen/werken.

Daarnaast kunnen scholieren uit de regio die een opdracht maken voor school, gebruik maken van deze site.

West Zeeuws Vlaanderen,

Gemeente Sluis.

De Nederlandse Westhoek.

Titel van de site.

‘Wudder’ is het Zeeuws Vlaamse woord voor ‘Wij’.

Omgeving.

In de omgeving van de Zeeuws Vlaamse dorpen zijn bij veel dorpen kreken (plassen) te vinden. Sommige daarvan dienen als waterberging als er veel regenwater gevallen is en in menige kreek zit ook veel vis. ( in enkele mag met vergunning gevist worden). De kreken hebben uiteraard ook een enorme aantrekkingskracht op de recreanten in West Zeeuws Vlaanderen.

In en langs de kreken kan men een enorme diversiteit aan (water) vogels vinden. De kreken zijn dan ook vaak beschermd natuurgebied.

Het verbaast menigeen dat de streek in het voorjaar zo’n diversiteit aan enkel al groene kleuren heeft van heel licht tot donkergroen. Stedelingen vertellen mij wel eens dat hun de felheid van het licht zo opvalt.

De Gemeente Sluis grenst aan de Noordzee, de Westerscheldemonding en aan België (en uiteraard aan Oost Zeeuws Vlaanderen. Op de drukbevaren Westerschelde kan men de enorme zeeschepen bekijken, net als de kleine en grote jachten en binnenvaartschepen. Er wordt in de zomer langs de lange brede stranden volop gezwommen door de inwoners en de recreanten waaronder de vele dagjesmensen uit het achterland en het zeer nabij gelegen België.

Ook de Noordzee en Westerschelde zijn rijk aan vissoorten en kunnen zowel door beroepsvissers als door hobbyisten bevist worden.

De taal.

De taal in de verschillende dorpen in West Zeeuws Vlaanderen kan verschillen van dorp tot dorp. Waar men in het ene dorp bijv. spreekt van ‘vljis’, kan men in het andere dorp spreken van ‘vleis’, als men vlees bedoeld. Zo heet bijv. ‘kippevel’ ook wel ‘oendervleis’. (zie ‘dialect’)

In de grensdorpen worden vaak heel andere woorden gebruikt dan in de dorpen aan de Noordzee/Westerschelde.

Deze taalverschillen vandorp tot dorp kent men ook in het aangrenzende VLAANDEREN in België.

Ook de uitspraak van de namen van de dorpen kunnen verschillen, zo spreken sommigen van ‘Kùzzaant’ of katzaant, maar ik heb ook wel mensen horen spreken over ‘kùrzaant” als ze Cadzand bedoelen.

Of bijv. Bressies of Breskùs, als ze Breskens bedoelen.

Ik heb enkele voorbeelden van verschillende in dialect gesproken woorden opgenomen en die kunt u HIER beluisteren.

Wudder:

Voetbaldirect.nl

Voor de Belgen zijn wij ollaanders, voor de overkantenaren (walcheren en zuid beveland) zijn wij airekaanters en voor de Oost Zeeuws Vlaamse mensen zijn wij “het land van kik en hie” (zie foto’s Oostburg).

De dorpelingen hebben in het verleden vaak bijnamen gekregen zoals enkele hieronder aangegeven.

Oostburg: Windmakers (vanwege een bepaald chauvinisme)

Aardenburg: Kikkers (voorheen leugenaars) (herkomst niet duidelijk)

Sluis: Kaaispugers (in een tijd van recessie stonden veel mannen aan de kaai en….)

Breskens: Vechtersbazen (Vroeger waren het kennelijk kemphanen)

Cadzand: Stoepschijters (afkomstig van een persoon die ruzie had met de buren en….)

Eede: tonnenrollers (men probeerde een nieuw spel uit te vinden met tonnen)

Groede: Papvreters (schijnen volgens de overlevering graag pap te eten)

Hoofdplaat: Krabben ( omdat ze direct aan de Westerschelde wonen)

Retranchement: Mensenbranders (“Men zegt” dat de inwoners zich hier in vroeger jaren schuldig aan gemaakt hebben).

Nieuwvliet: Hoenders (Wellicht gaan ze vroeg slapen, in de buurt ligt het hoederhof aan de hoenderweg.

Schoondijke: Maoneblussers (Maanblussers) (door de felle maan die opkwam dachten ze dat er ergens brand was en rukten uit om te gaan blussen)

Sint Kruis: Peperbussen (omdat de kerktoren nooit een spits heeft gehad en daarom op een peperbus leek.

Sint Anna Ter Muiden: Turken (vanwege de halve maan die ze in hun wapenschild voeren)

Ijzendijke: Azijnhalzen (naar een verhaal over een partij vaten azijn die vroeger in ijzendijke geleverd moesten worden)

Zuidzande: Zevendraaiers (De hoogste molen in de streek die 7 zolders heeft)

Draaibrug: Stoepschijters (herkomst niet bekend)

Meer info over enkele dorpen.

Breskens

Breskens is een dorp dat ligt aan de Westerschelde. Het heeft een handelshaven, een jachthaven. een veerhaven. De handelshaven wordt steeds minder en minder gebruikt. In de jachthaven daarentegen ligt in de zomer vol met jachten, variërend van klein tot zeer groot. Voor het aanmeren en andere zaken die het gebruik van jachten aangaan, kan men contact opnemen met de jachthavenmeester. Een hobby voor de grotere jachteigenaars is zeker het zeezeilen op de Noordzee. Bij de haven bevindt zich ook de jachtclub waar ook een restauratie in is voorzien.

Vooral in de zomer maar ook op dagen dat het mooi weer is in andere jaargetijden, is het een mooi gezicht om de grote en kleinere jachten te zien varen op de Westerschelde tussen de enorme zeeschepen zoals Supers, autoboten maar ook coasters en bijvoorbeeld bijzondere werkvaartuigen en binnenvaartschepen.

Naast een bruisend centrum heeft Breskens ook een eigen strand.

Fast Ferry Breskens Vlissingen

Veerdiensten van Vlissingen op Walcheren naar Breskens in West Zeeuws Vlaanderen zijn er dagelijks.

De boot Vlissingen Breskens komt aan in de veerhaven aan de rand van Breskens.

In vroeger jaren was er een veerdienst met enkele boten die een veel grotere capaciteit hadden dan de huidige Fast Ferry. Die boten konden ook een groot aantal personen auto’s en vrachtwagens aan boord meenemen om overgezet te worden van Breskens naar Vlissingen.

De huidige dienst bestaat uit kleinere boten en is er enkel nog het voetveer Vlissingen Breskens en dat heeft alles te maken met de komst van de Westerscheldetunnel. Door deze tunnel is Zeeuws Vlaanderen nu dag en nacht bereikbaar in tegenstelling tot de vroegere veerdienst die ’s nachts niet voer. Voor de tunnel wordt een tol geheven om te mogen passeren.

Met het voetveer Breskens Vlissingen kunnen alleen voetgangers en fietsen/brommers mee.

De Fast Ferry dienst werd in vroeger dagen onderhouden door de PSD, de Provinciale Stoomboot Dienst.

Toerisme Breskens

Mede door de gunstige ligging aan de Westerschelde is Breskens van oudsher een trekpleister voor toeristen geweest.

De handelshaven waarin ook de vissersvloot lag werd voornamelijk gebruikt door de vissers die dagerlijks verse vis aan wal brachten. Door de veranderde economische situatie is er nu nog slechts weinig van deze vloot over. Momenteel (2020) Staat er nog een vismijn waarboven zich het visserijmuseum bevindt. Er zijn echter plannen om dit museum te verhuizen en op deze plaats nieuwe appartementen te bouwen.

Kerk Breskens

Naast de SOW (Samen Op Weg) kerk in de dorpsstraat is er ook nog een katholieke kerk die ietwat meer verscholen ligt in Breskens. Het bijzondere aan deze kerk laat zich al vanaf de buitenkant zien door de vele beeldhouwwerken die gemaakt zijn door wijlen pastoor Geilliet. Foto’s van deze werken kunt u vinden op deze site.

Jaarmarkt

Ieder jaar wordt in Breskens een jaarmarkt gehouden. Tijdens deze jaarmarkt doen standwerkers uit alle regio hun best om de aandacht van zoveel mogelijk mensen te trekken.

De jaarmarkt wordt gehouden in combinatie met een rommelmarkt, zoals ook de rommelmarkt die gehouden wordt op Koningsdag.

Naast deze markten zijn er ook bijv. een paasmarkt, een pinkstermarkt en vele avondmarkten in de zomer in Breskens.

Café Centraal

Café centraal is een café waar voornamelijk jeugd en oudere jeugd hun vrije tijd doorbrengt en is uiteraard gezien de naam, centraal gelegen in het centrum van Breskens aan het Spuiplein waar ook vele restaurantjes te vinden zijn.

Visserijfeesten

Een van de bekendste evenementen in Breskens zijn de jaarlijks terugkerende visserijfeesten die bezocht worden door tienduizenden bezoekers.

Veel van de bezoekers komen uit het nabijgelegen België. De belgen lusten ook graag een visje of een (vaak gratis) bakje garnalen dat ter plekke aangeboden wordt.

Speelparadijs

Aan de rand van Breskens, vlakbij de zeedijk en het strand bevindt zich een speelparadijs voor kinderen. Deze speelplaats voor kinderen heet ‘de afslag’ en heeft een horecagelegenheid waar ook feesten en bijeenkomsten georganiseerd kunnen worden.

Bioscoop

Breskens beschikt niet over een bioscoop. Hiervoor zal men naar het dorp Oostburg moeten, waar het Ledeltheater staat.

Cadzand-bad

Cadzand is een overbekende badplaats die ligt aan de monding van de Westerschelde, en grenst aan de Noordzee

Er staan diverse Hotels in Cadzand en er worden veel vakantiewoningen verhuurd. Ook liggen er in de directe nabijheid van Cadzand een grote hoeveelheid campings, verschillend van familiecamping tot zuiver toeristische camping

Momenteel (2020) Worden er nog volop appartementen bijgebouwd in Cadzand.

Haven

De haven van Cadzand is slecht enkele jaren geleden geheel vernieuwd en er is een restauratie gebouwd, direct aan de haven.

In de zomer ligt de haven vol met kleinere en grote jachten.

De haven doet tevens dienst als uitwateringssluis, om het overtollige water tijdens heftige regenval, vanuit het achterland naar zee te sluizen. Op de Sluis staat een standbeeld van de Sluiswachter.

Markten

In Cadzand-bad worden jaarlijks een aantal rommel en brocante markten gehouden, die doorgaans heel goed bezocht worden.

Het plaatsje Cadzand ligt op zo’n 2 kilometer van Cadzand-bad. In dit dorpje worden jaarlijks huiskamerconcerten georganiseerd, die dit jaar (2020) helaas niet doorgaan i.v.m. het corona virus.

Vlakbij Cadzand-bad ligt ook de zeer bekende toeristische badplaats Knokke in België. Deze stad is tegenwoordig langs de kust. Ool met de fiets te bereiken.

Piratenschip

Op het strand kan men bij een van de paviljoenen een piratenschip vinden waarin kinderen kunnen spelen. Een ander piratenschip kan in het dorp zelf gevonden worden en speel een hoodfrol in een van de sprookjes die te vinden zijn op deze site nl. het verhaal van kapitein Blauwhoed.

Cadzand-dorp beschikt over een hele mooie werkende molen. Zie onderaan deze bladzijde.

Sluis

Sluis is een plaat die vlakbij de Belgische grens ligt. Dit dorp is de meest bezochte plaats van West Zeeuws Vlaanderen.

In vroeger dagen stond in Sluis een Grote kerk die is afgebrand. Zie hiervoor de wikipedia pagina op deze site. De restanten zijn nog steeds zichtbaar in het dorp.

Toerisme

Elke week, meestal op zondag, komen duizenden toeristen naar de vele winkels en de vele restaurants in Sluis. Veel van de toeristen zijn belgen. De gemeente heeft daarvoor dan ook voorzien in diverse grote parkeerplaatsen aan de rand van het dorp, aan beide kanten.

In het kanaal van Sluis, kan men onder andere zwemmen en ook waterfietsen huren.

Jaarlijks omtrent kerstmis wordt een ijsbaan aangelegd op de markt naast het unieke gebouw ‘het Belfort’, waar door jong en oud gretig gebruik van gemaakt wordt.

In het belfort bevindt zich een carrillon waar nog geregeld live muziek te horen is.

Markten

Vele markten worden gehouden in Sluis, zoals rommelmarkten en antiek en brocante markten en bovendien avondmarkten die ook steeds duizenden bezoekers trekken.

Op zo’n tien kilometer van Sluis ligt de historische stad Brugge in België. In deze stad zijn vele oude gebouwen te bewonderen en is een schat aan historische zaken te zien, Ook kent deze stad vele cafeetjes waar vele honderden verschillende Belgische biersoorten geschonken worden.

Ook Sluis beschikt over een nog werkende molen. Zie onder aan de bladzijde.

Historisch St. Anna Ter Muiden

Aan de grens met Sluis ligt het historische stadje St. Anna Ter Muiden. Een leuk plaatsje om eens doorheen te lopen.

Groede

Zeker ook noemenswaardig is het plaatje Groede.

Rondom de markt zijn historische gebouwen te zien en een grote kerk.

In groede kan men terugkeren naar de oudheid in het ‘slikkenstraatje’. Een straatje waar van alles te zien is wat verband houdt met de oudheid, zoals een grutterswinkel, een kapper van destijds, een herberg en meer.

Hieronder volgt een voorbeeld van het uittreksel van Groede uit Wikepedia.nl

Groede

Plaats in Nederland

Provincie Zeeland

Gemeente Sluis

Coördinaten

51° 23′ NB, 3° 30′ OL

Inwoners (1-1-2012) 1030

Grote Kerk

Een gemeentekaart van de gemeente Groede uit 1866.

Groede (West-Vlaams: De hroe) is een dorp in de gemeente Sluis, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het in de regio Zeeuws-Vlaanderen gelegen dorp had 1030 inwoners in 2012 en kent enkele monumentale panden en nauwe straatjes met een geheel eigen sfeer, veelal gelegen aan en rond het marktplein.

Geschiedenis

De oudste vermelding van Groede dateert uit het begin van de 12e eeuw. Op dat moment wordt de naam Groede vermeld in een oorkonde van de Gentse Sint-Pietersabdij die in West-Zeeuws-Vlaanderen veel grond bezat. De naam ‘Groede’ is waarschijnlijk afkomstig van ‘grode’, een term die in de middeleeuwen doelde op aangeslibd en begroeid buitendijks land. Heel waarschijnlijk was het aan het begin van de 13de dus nieuw ontgonnen gebied. Ten noorden van Oostburg vormden zich destijds langs de toenmalige kustlijn natuurlijke schorren. Aangezien het eerste Groede waarschijnlijk geen geconcentreerde dorpskern bezat, werd Groede in de parochie van Oostburg ondergebracht.

Pas in de 14de eeuw zal er sprake geweest zijn van een echte dorpskern. Zeker is dat er in diezelfde 14de eeuw een ‘Waterschap Groede’ bestond, dat zorg moest dragen voor de lokale waterhuishouding. De kerktoren van de huidige kerk dateert uit de 15de eeuw.

De geschiedenis van West-Zeeuws-Vlaanderen, en dus ook van Groede, is sterk getekend door de vele overstromingen, al dan niet natuurlijk van aard. Terwijl de 13de eeuw in het teken stond van massale inpoldering, is het einde van de 14de eeuw en het begin van de 15de eeuw voornamelijk een periode van overstromingen. De bekendste zijn de Sint-Elisabethsvloed in 1404, 1421 en 1424 en de stormvloed in 1375/1376. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog(1568-1648) waren er vele militaire inundaties. Tussen 1583 en 1612 stond Groede blank. Enkel de kerktoren was nog zichtbaar. Tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621), een rustpauze in de gevechten, kwam de streek op adem. Onder meer Jacob Cats investeerde in inpolderingen in de omgeving van Groede.

In Groede begon men al snel met de heropbouw: in 1613 werden dijken gebouwd en nog in datzelfde jaar stond er reeds een nieuwe Waalse kerk. De eerste kerkrekeningen dateren van 1615.

Tot 1970 was Groede een zelfstandige gemeente en in dat jaar ging het op in de gemeente Oostburg dat in 2003 zelf weer opging in de gemeente Sluis.

Bezienswaardigheden

Groede is een schilderachtig dorp met een aantal historische woonhuizen, deels gegroepeerd om de Markt, waarop zich ook de Grote Kerk bevindt, en deels in enkele zijstraten. Verder zijn er enkele kerken:

Grote kerk

Lutherse kerk

Sint-Bavokerk

Daarnaast kan worden genoemd:

Groede Podium, voormalig Duits bunkerdorp en later hertenpark en kinderspeelplaats.

Eede

Het plaatsje Eede is het bekende plaatsje in Nederland dat door Koningin Wilhelmina bezocht werd direct na de bevrijding na de tweede wereldoorlog. Koninging Wilhelmina zette voor het eerst weer voet op Nederlandse bodem in Eede.

Er is een monument opgericht ter nagedachtenis van dit gebeuren. Op de foto pagina’s van Eede kunt u op deze site foto’s van het monument zien.

Vlakbij Eede ligt in ‘De Biezen’ een speelparadijs voor kinderen. Ook zijn daar enkele restaurants aanwezig.

Jaarlijks wordt op een van de markten in Eede ook de vlasmarkt gehouden. Alles wat gemaakt wordt uit het landbouwproduct vlas, kan daar gezien worden.

Dit zijn slechts enkele dorpen in de Gemeente Sluis. Informatie over meerdere dorpen kunt u vinden op deze site onder Wikipedia’s

Molens in de streek:

(alle molens zijn terug te vinden op de foto pagina’s)

Cadzand: “Nooit gedacht” type Bergkorenmolen bouwjaar1898

Nieuwvliet: Korenmolen type grondzeiler bouwjaar 1850

Retranchement: Open standerdmolen(staakmolen) bouwjaar 1643

Schoondijke: Bergkorenmolen bouwjaar 1884

Sluis: “de Brak” stellingmolen/ korenmolen bouwjaar 1739

Ijzendijke: Stellingmolen / bovenkruier bouwjaar 1841

Zuidzande: Beltmolen / korenmolen bouwjaar 1874

Vanuit Zeeuws Vlaanderen zijn de grote Vlaamse steden makkelijk te bereiken (met eigen vervoer). In deze steden zoals Brugge, Gent en Antwerpen zijn vele musea, gebouwen etc. die naar de oudheid verwijzen.